Parentificatie

Kinderen die al veel te jong ouderlijke taken op zich moesten nemen, bijvoorbeeld doordat hun moeder of vader ziek was, krijgen later in hun leven vaak de rekening hiervoor gepresenteerd En iedereen begrijpt: het is niet goed om al té jong te moeten zorgen. Het leidt bovendien heel vaak tot problemen in het volwassen leven.

Wanneer een ouder niet voor zichzelf of voor zijn of haar kinderen kan zorgen kan het gebeuren dat er een rolverwisseling plaatsvindt. Als het kind de taken van een ouder overneemt noemen we dat parentificatie. Het kind kan gaan koken, boodschappen doen, schoonmaken en voor broers en zussen zorgen. Zij kunnen zelfs voor de fysieke of emotionele behoeften van een ouder gaan zorgen.

Hoewel er niets mis is met een kind dat een jonger kind helpt bij het vinden van speelgoed of het aantrekken van een paar schoenen of een jas, is er wel iets mis met een kind dat moet controleren of de baby een flesje of een schone luier heeft, omdat mama of papa in bed ligt en niet wil opstaan. Er is ook een probleem als een kind ervoor moet zorgen dat een broer of zus naar school gaat, schone kleren heeft of aan de ouders moet vragen of de huur is betaald.

Hoe ontstaat parentificatie

Parentificatie komt vaak voor in situaties waar een ouder verslaafd is of fysiek, emotioneel of psychisch afwezig is. Het oudste kind of de meest emotioneel volwassen broer of zus neemt dan de ouderlijke rol over. Je ziet het ook in gezinnen waar een kind een ouder heeft verloren door overlijden of scheiding. In dergelijke situaties is er een zoon die de rol van “man van het huishouden” overneemt, of een dochter die de moeder moet vervangen. Tekenen van parentificatie

Je ouder(s) delen te veel met je Naarmate een kind volwassener wordt is het normaal dat ouders meer gevoelens delen. Maar hoe prettig dit ook kan zijn voor een ouder, het legt veel druk op kinderen, die waarschijnlijk niet willen falen of iemand teleurstellen. Dit kan leiden tot aanzienlijke angst. In plaats daarvan moeten ouders vrienden, volwassen familieleden of een therapeut in vertrouwen nemen. Je bent de vredestichter Na een scheiding of met extra stiefouders kunnen kinderen zich in de positie van bemiddelaar bevinden. In het geval van scheiding kan een kind de enige overgebleven verbinding tussen ouders zijn, maar dat betekent niet dat hij of zij boodschappen moet overbrengen of ruzies moet sussen. Geparentificeerde kinderen die een bemiddelaarsrol hebben vaak later in hun leven worstelen met vertrouwenskwesties en relaties, en op korte termijn aan angst en depressie. Ouders moeten zich rechtstreeks tot hun partner of ex-partner richten, zodat kinderen en tieners een relatie met beide ouders afzonderlijk kunnen ontwikkelen.

Je bent de zorgverlener

Oudere kinderen kunnen heel behulpzaam zijn als het gaat om de zorg voor hun jongere broers en zussen. Sommige tieners zijn volwassen genoeg om deze rol op zich te nemen, maar de stress van het belast zijn voor het toezicht op broers en zussen kan negatieve effecten hebben op hun ontwikkeling. Kinderen kunnen goede rolmodellen zijn voor hun broers en zussen, maar ouders mogen niet vergeten dat hun kind er niet voor heeft gekozen om een ouder te worden.

Je verliest je respect voor je ouder Het gevoel belast te zijn met het huishouden leidt vaak tot wantrouwen en gebrek aan respect voor de ouders. Dr. Jurkovic waarschuwt dat hoewel sommige kinderen zich goed aanpassen aan parentificatie en gezond volwassen worden, het proces meestal op lange termijn destructief is voor de relatie tussen het kind en de ouder(s). Je wordt niet gewaardeerd Er is een verschil tussen constructieve en destructieve parentificatie: “Tijdelijke zorg voor een ouder terwijl hij of zij herstelt van de operatie” kan leiden tot het gevoel van competentie en trots. Ouderschap op lange termijn kan een kind enorm belasten. In deze gevallen zijn de kinderen “niet in staat om zich bezig te houden met leeftijdsgerichte activiteiten, zij moeten de behoeften van het gezin boven die van zichzelf stellen”. Destructieve parentificatie kan worden geïdentificeerd aan de hand van de “mate waarin het kind erkenning en beloning krijgt voor zijn of haar betrokkenheid bij de zorg”. Als hun inspanning om een ouder of broer of zus te ondersteunen als vanzelfsprekend wordt beschouwd, of gekoppeld wordt aan andere vormen van emotioneel misbruik, is er sprake van een destructieve parentificatie.

Bron: Lisa M. Hooper: Defining and Understanding Parentification